Rrëzimi i fëmijës me kokë
Nëse një fëmijë godet kokën, kjo nuk është gjithmonë një arsye për panik dhe shqetësime prindërore. Sidoqoftë, prindërit duhet të jenë në gjendje të dallojnë se çfarë lloj “katastrofe” ka ndodhur – fëmija ka një tronditje ose që ndodh dhjetëra herë më shpesh vetëm një mavijosje e lehtë.
Goditjet në kokë janë të shpeshta tek fëmijët, veçanërisht tek ata që fillojnë të ecin. Ndërsa fillojnë pavarësinë e tyre fizike, goditjet janë më të zakonshme.
Lëndimet e kokës mund të ndahen në lëndime të jashtme dhe të brendshme ( lëndim i kafkës, trurit dhe enëve të gjakut në kafkë). Për fat të mirë shumica e lëndimeve në kokë janë lëndime të jashtme, të cilat janë të frikshme në pamje, por në fakt nuk janë të rrezikshme për jetën. Lëndimet e brendshme të trurit sepse shkaktojnë gjakderdhje ose shembje të trurit.
Nëse në kokën e foshnjës shfaqet një gungë e madhe ose hematoma Qetësoni fëmijën dhe aplikoni një kompresë të ftohtë në zonën e mavijosur ose thjesht një shishe me ujë të ftohtë të mbështjellë me një leckë të hollë. Mbajeni kompresën për pesë minuta dhe hiqeni për dy deri në tre minuta (për të rivendosur qarkullimin e gjakut). Kjo do të lehtësojë disa dhimbje dhe do të ndalojë gjakderdhjen e brendshme. Më pas aplikojeni kompresën sërish për pesë minuta. Përsëritni këto hapa për rreth 20-30 minuta – është gjatë kësaj kohe që ndodh formimi përfundimtar i hematomës.
Nëse pas rënies nuk keni gjetur ndonjë dëm, silluni si zakonisht, qetësoni fëmijën dhe përkëdheleni. Vëzhgoni pa u lodhur sjelljen e tij – çdo gjë e çuditshme duhet t’ju paralajmërojë. Fëmija mund të fillojë të veprojë lart, të ankohet për dhimbje koke dhe të përziera, të lodhet shpejt dhe të flejë jashtëzakonisht gjatë – të gjitha këto janë kambana alarmi që tregojnë një tronditje të mundshme ose probleme neurologjike. Nëse fëmija juaj ulëret, ankohet për nauze dhe migrenë, i bie të fikët dhe është i çrregulluar pasi godet kokën, vizitoni mjekun tuaj.
Si të sillemi nëse ekziston një dyshim i lehtë për një tronditje?
Nëse foshnja është mjaft i vogël për t’u shpjeguar prindërve gjendjen e tij (ai mund të tregojë se ku dhemb, se është i sëmurë ose i trullosur), dhe nuk shihni arsye të mirë për ta çuar te mjeku, por dyshimet mbeten, thjesht shikoni.
- Menjëherë pas rënies, qetësoni fëmijën dhe vendoseni në shtrat, mbajeni të zënë me lojëra dhe histori të qeta, lexoni një libër. Shpjegoni se gjithçka është në rregull, por tani duhet të shtriheni pak me qetësi.
- Shikoni fëmijën për disa orë për shfaqjen e simptomave alarmante. Të paktën tre deri në katër orë, mos e lejoni të bie në gjumë menjëherë.
- Nëse fëmija është shumë i vogël, zgjojeni natën dhe monitoroni koordinimin e lëvizjeve.
Vëzhgoni nervozizmin për tre deri në katër ditë: nëse nuk vërehen shenja paralajmëruese gjatë kësaj periudhe, atëherë lëndimi kaloi pa komplikime
Shenjat e këqija në një dëmtim të kokës
Çdo kafkë e mavijosur kërkon monitorim të kujdesshëm afatgjatë të prindërve në shtëpi ose mjekëve në spital. Për sigurim pas një dëmtimi, nëse vendosni ta lini fëmijën tuaj në shtëpi, përjashtoni stresin e tij fizik dhe mendor: ndaloni leximin, shikimin e televizorit ose lojën me kompjuter. Në rast të komplikimeve të përshkruara më poshtë, tregoni fëmijën te pediatri. Simptomat e ankthit pas një goditjeje në pjesën ballore të kafkës ose rënies me fytyrë poshtë, thërrimet mund të përjetojnë simptomat e mëposhtme, që tregojnë për komplikime të rrezikshme:
- një depresion (gërvishtje) në ballë në vend të gungës së zakonshme;
- gungë me madhësi anormalisht të madhe;
- të vjella dhe të përziera;
- marramendje, të fikët;
- të qara të pakontrolluara, histeri;
- frymë e vështirë;
- zbardhja e lëkurës së fytyrës;
- bebëzat e zmadhuara;
- vështirësi në të folur;
- moskoordinim, ngurtësi e lëvizjeve;
- gjakderdhje në vesh ose hundë.
Nëse një fëmijë ka të paktën një nga këto simptoma pasi godet kokën, vizitoni mjekun tuaj! Vendoseni fëmijën në një divan ose krevat në shpinë ose anash (për foshnjat që nuk mund të rrokullisen anash në rast të vjelljes) dhe mos jepni asnjë mjekim vetë: kjo mund ta bëjë shumë të vështirë për mjekët diagnostikojnë.
Si ti mbrojmë fëmijët nga lëndimet traumatike në kokë?
Nuk ka fëmijë që të mos ketë rënë apo të mos jetë lënduar asnjëherë, por gjithësesi prindërit duhet të marrin disa masa të caktuara në mënyrë që të zvogëlohet rreziku i lëndimeve të rënda. Mos i tundni apo kolovitni fëmijët me këmbët tuaja. Nuk ka prind i cili nuk luan me fëmijën duke e kolovitur apo tundur mbi këmbët e tij. Por prindërit nuk janë të vetëdijshëm se truri i tyre nuk është ende i mbushur në të gjitha hapsirat e kafkës së kokës, truri përplaset me muret e brendshme të kapakut të kokës. Kjo gjithashtu mund të jetë një dëmtim i rëndë traumatik i ngjashëm me rënien.
- Gjithmonë bëni kujdes se ku i lini fëmijët vetëm, pa praninë tuaj. Kur ti lini në krevat , karrige apo kolltuk, vendosni jastëkë nëpër anët e tyre.
- Fëmijët nën moshën 2 vjeçare nuk duhet ti lini në asnjë mënyrë vetëm.
- Fëmijët nën moshën 5 vjeçare mos i lini që ti ngjesin dhe zbresin shkallët vetëm.
- Fëmija duhet patjetër të mbajë kaskë mbrojtese në kokë gjatë kohës kur është duke i dhënë biçikletës, kur ecën me patina apo skate.
- Sa herë që udhëtoni me makinë, duhet patjetër që fëmijët të lidhen me rrip sigurimi pavarësisht nga destinacioni.
Qëndroni gjithmonë pranë tyre kur fëmijët luajnë jashtë shtëpisë apo në park.
